14 Aralık 2013 Cumartesi

Devir, hat müzayedesi devri

14 Aralık 2013
Kuran-ı Kerim, Ali Rıza.
Hat eserleri artık iyi para ediyor. Bunun en güncel kanıtı, biri yarın olmak üzere, önümüzdeki günlerde birbiri ardına yapılacak olan üç ‘hat müzayedesi’.Antik AŞ’nin, yarın saat 14.00’te Beşiktaş’taki Shangri-La Bosphorus Otel’de düzenleyeceği müzayedenin adı “Türk Hat Sanatının Şaheserleri.” Portakal Kültür ve Sanat Evi’nin 17 Aralık Salı günü Nişantaşı’ndaki merkezinde açacağı “Osmanlı’dan Başyapıtlar” adlı sergideki eserler aynı zamanda satışa sunulacak. Maçka’daki Bali Müzayede de Ocak 2014’ün sonunda bir hat müzayedesine hazırlanıyor.

    Antik AŞ’nin sahibi Turgay Artam’ın yöneteceği yarınki müzayedede Mehmet Aziz Rufai, Yedikuleli Seyyid Abdullah, Mehmed Şevki, Kazasker Mustafa İzzet gibi hattatların Hilye-i Şerif’lerinin yanı sıra Kur’an-ı Kerim ve hat levhalarından oluşan özel bir koleksiyon yeni sahiplerini bulacak. Portakal Kültür ve Sanat Evi’nin sergileyeceği eserler arasında ise devrinin tanınmış hattatlarından İbrahim Sükuti’nin yazdığı Kur’an-ı Kerim, Galatalı Ahmed Naili’nin Delail-i Hayrat’ı, Sultan II. Abdülhamid’in şehzadelerinin de yazı hocalığını yapan Mehmed Şevki’nin Hilye-i Şerif’i, usta hattat Eğrikapılı Mehmed Rasim’in hadis-i şeriflerin yazılı olduğu Murakka’sı, Sultan II. Selim tarafından Vezir-i Azam Mehmed Paşa’ya verilen Temlikname (hak veya malların devredildiğini gösteren belge) gibi başyapıtlar var.

“HAT KOLEKSİYONU YAPAN 300-400 KİŞİ VAR”

    Eserler arasında özellikle, Galatalı Ahmed Naili’nin (ö. 1813) Delail-i Hayrat’ı değerli. Kaynaklara göre 121 adet Kur’ân-ı Kerîm’i elle yazan Ahmed Naili Efendi’nin bu şerhli Delail-i Hayrat’ı cildi, tezhîbi, Mekke-Medîne minyatürleri, Hz. Peygamber (sas) ve Dört Halîfe hilyeleriyle benzeri az bulunan önemli bir eser. Galata’daki Taş Mektep’te hocalık yapan Ahmed Naili, Kur’an-ı Kerim, Delail-i Hayrat ve birçok Şifâ-ı Şerif (Peygamberimiz’in hayatı hakkında Arapça bir eser) yazdı. 99., 100. ve 101. Kur’an-ı Kerim’leri Türk İslâm Eserleri Müzesi koleksiyonunda yer alıyor. Naili’nin, daha önce yapılan müzayedelerde 400 bin TL’ye satılan Kur’an-ı Kerim’i, bugüne kadar Türkiye’de yapılan müzayedelerde en yüksek rakama ulaşan eserdi.

    Turgay Artam, hat eserlerine artan bu ilgiyi, son yıllarda yapılan Kur’an-ı Kerim, Hilye-i Şerif ve hat sergilerine gösterilen teveccühe bağlıyor. Türk İslam Eserleri Müzesi’nde 5 Eylül 2010-1 Şubat 2011 tarihleri arasında açık kalan “1400. Yılında Kur’an-ı Kerim” sergisini 127 bin kişi gezmişti. Yıldız Sarayı’nda Kasım 2011’de açılan Hilye-i Şerif sergisi de yine çok beğenilmiş ve ilgi görmüştü. Geçtiğimiz Ramazan ayında önce İstanbul’da daha sonra Anadolu şehirlerinde açılan ve açılmaya devam eden “Mukaddes Miras” adlı mushaf sergisini ise toplam 200 bin kişi gezdi. 3-4 senedir hat koleksiyonu yapanların sayısında ciddi bir artış olduğunu söyleyen Artam, “Bu sergiler sayesinde insanlar İslam sanatlarını sahiplenmeyi öğrendiler.” diyor ve ekliyor: “Hat eserleri, artık çok önemli bir duruma geldi. Önümüzdeki yıllarda da özel hat müzeleri açılacak ülkemizde. Şu anda 300-400 kişi hat koleksiyonu yapıyor Türkiye’de. Her kesimden koleksiyoner var. Geçen senelerde 1 milyona kadar Hilye-i Şerif sattık.”

    Koleksiyoner Bilal Sütçü ise, böyle bir ilginin kesinlikle olmadığını, geçen hafta pazar günü Alif Art’ın düzenlediği müzayedede hat levhalarının ancak yüzde 50’sinin satıldığını ve onların da çok ucuza gittiğini söylüyor. Sütçü’nün dikkat çektiği nokta önemli: “Eskiden resim koleksiyonu yapanlar -ki bunların arasında büyük sermaye sahipleri var- şimdi hatta yöneldi. Çünkü hat eserlerinin yükselen bir değer olduğunu görüyorlar ve ucuzken bu eserlere sahip olmak istiyorlar. Yoksa mütedeyyin kesimin zenginleri hatla hiç ilgilenmiyor, uyuyorlar. Geçen haftaki müzayedede Kayserili Ahmed Hilmi Efendi’nin 1812’de yazdığı, 200 yaşındaki Kur’an-ı Kerim 8 bin TL’ye satıldı. Bu çok düşük bir rakam.”

Halife Abdülmecid’in ‘Beyaz At’ı 

Portakal Sanat ve Kültür Evi’nin sergisinde, sanatçı kişiliği ile bilinen ve 1909 yılında kurulan Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’ne fahri başkanlık yapan Halife Abdülmecid’e ait üç eser yer alıyor. İlk ikisi, 1888 tarihli “Beyaz At” (63,5x71 cm) adlı yağlıboya tablosu ve eskizi. Sanat tarihçileri, Halife Abdülmecid’in beyaz at figürünü, katledilerek öldürülen babası Sultan Abdülaziz’le özdeşleştirdiği şeklinde yorumluyor. 1894 tarihli üçüncü eser ise yine tuval üzerine yağlıboya ile yapılmış. Resimde sedefli rahle üzerinde duran kâse ve vazolar görülüyor.


Portakal Sanat ve Kültür Evi’nin 17 Aralık Salı günü açılacak “Osmanlı’dan Başyapıtlar” sergisinde Galatalı Ahmed Naili’nin Delail-i Hayrat’ı, usta hattat Eğrikapılı Mehmed Rasim’in hadis-i şeriflerin yazılı olduğu Murakka’sı, Sultan II. Selim tarafından Vezir-i Azam Mehmed Paşa’ya verilen Temliknamesi gibi başyapıtlar var.


HABERİN SAYFAMIZDAKİ GÖRÜNÜMÜ